Alain Brovist

Kunst kopen is een kunst.

Beleggen in kunst

Het was lang geleden dat we er nog eens geweest waren. Vorig weekend wandelde ik met mijn vrouwtje over de flamboyante dijk van Knokke. Onvoorstelbaar hoeveel kunstgalerijen daar zijn, zeker twintig, misschien wel meer.

Voor de aardigheid zijn we er enkele binnengestapt en hebben uitleg gevraagd en naar de prijzen van de uitgestalde kunstwerken geïnformeerd. We hebben er veel geleerd.

Een klein werkje van een voor ons onbekende “meester” betaal je toch al gauw 2.000 euro. Voor een schilderijtje met een figuurtje van Mickey Mouse vroeg men 2.500 euro. Het goedkoopste kostte 1.700 euro, maar er was er ook eentje met Minnie Mouse van 6.000 euro.

In een andere galerij hingen werken van Kris Verbrugghe, van Helana Olewocz, van Lieve Dejonghe. Allemaal jonge Belgische kunstenaars die voor ons totaal onbekend waren. Toch behoren ze tot een nieuwe generatie van talent en voor hun werk tel je toch ook minimum 5.000 euro neer.

Volgens een andere galerijuitbater zitten de prijzen van Belgische kunstenaars in de lift. Een werk van Panamarenko dat 28.000 euro geprijsd stond, was volgens hem een koopje en een belegging waaraan we nog plezier zouden beleven.

Het duurste schilderij.

In vergelijking met de prijs van het schilderij, met de onuitspreekbare titel “Nafea faa ipoipo” uit 1892 van de Franse kunstenaar Paul Gauguin (1848-1903) dat begin februari door de 62-jarige Zwitserse kunstverzamelaar Rudolf Staechelin voor 300 miljoen dollar verkocht werd aan een Qatarese kunstliefhebber, is 28.000 euro inderdaad een peulschil.

Met zijn 300 mlj. dollar is dit het duurste schilderij dat ooit verkocht werd. Paul Gauguin schilderde het werk in 1892 toen hij op het eiland Tahiti verbleef. De titel betekent letterlijk ‘Wanneer zul je trouwen?’. Op het schilderij zijn twee vrouwen in traditionele kleding te zien die dicht bij elkaar gehurkt op de grond zitten.

In november 2007 werd een ander werk van Gauguin “Te Poipoi” bij Sotheby’s afgehamerd voor 39,2 miljoen dollar. Een jaar eerder werd het doek ‘Man met een Bijl’, ook van Gauguin, voor 40,3 miljoen dollar verkocht.

Op enkele jaren tijd kunnen schilderijen sterk in prijs stijgen. Beleggen in kunst kan dus met wat geluk zeer lucratief zijn. Zeker als de kunstenaar een grote naam heeft.

Kunstveilingen halen tegenwoordig het ene record na het andere binnen en ook de gespecialiseerde kunstbeurzen lokken almaar meer volk. Dit jaar zullen tal van kunstenaars hun persoonlijke miljoenenrecord breken.

Financiële crisis heeft geen vat op de kunstwereld!

Kunst op topniveau is sinds de jaren 1980 spijtig genoeg een commercieel goed geworden. Toen telden rijke Japanners met plezier tientallen miljoenen neer voor werken van Picasso, Monet en Klint. In mei 1990 betaalde de Japanse zakenman Ryoei Saito, ongeveer 70 miljoen euro voor het “Portret van Dr Gachet” van Vincent van Gogh. Hij kocht het topstuk, nam het mee en stak het in zijn kluis.

Maar wie is er zo rijk dat hij zich de aanschaf van een gerenommeerd kunstwerk kan veroorloven?

Moeten we dan mee op die kar springen ?  

Beleggen in werken van hedendaagse minder bekende kunstenaars is een pak goedkoper. De aanschaf van een werk van een artiest, van wie nog niemand gehoord heeft, is betaalbaar, maar houdt ook meer risico in. Lang niet alle schilders met potentieel, breken ook daadwerkelijk door.

Maar heb je zo’n schilderij en krijgt hij bekendheid, is de opbrengst heel hoog. De kans dat het met een onbekende kunstenaar niks wordt, staat natuurlijk in verhouding met de prijs.

 Zelfs echte kenners zullen zich wel eens vergissen.

In het populaire TV programma “Rijker dan je denkt” zagen we tientallen mensen de revue passeren, maar een echt topstuk had niemand per toeval bij zich. De meeste mensen zijn dan ook verwonderd dat ‘hun’ kunstwerk maximum een paar honderd euro waard is, mensen die met een kopie komen, halen dit bedrag meestal niet eens. Opletten is de boodschap!

Toch zijn er mensen die een neus hebben voor echte kunst.

Wie bijvoorbeeld in de jaren zeventig een werk kocht van Panamarenko (1940 – ), ziet de waarde ervan nu vijftig keer vermeerderd! Maar wie kocht toen een werk van een provo die happenings organiseerde op de Groenplaats en het Concienceplein in Antwerpen?

Een bekende galerijhouder hield op de zeedijk een retrospectieve van Roger Raveel (1921 -2013). 

Hoewel de interesse voor schilderijen van Roger Raveel de jongste jaren al in stijgende lijn ging, nam een dag na zijn overlijden de vraag voor zijn werk spectaculair toe. Daardoor betaal je nu voor een klein schilderijtje gemakkelijk 20.000 tot 25.000 euro. Dat is 30 procent meer dan enkele jaren geleden.

“Een verschrikkelijk mooi leven” uit 1965 en “Neerhof met een levende duif” uit 1962, behoren tot Raveel zijn absolute topwerken. Het schilderij uit 1965 wordt geschat op 500.000 tot 600.000 euro. Op een veiling bij Sotheby’s zou volgens de galerijhouder “Neerhof” tussen de 700.000 euro en een miljoen kunnen afkloppen.

Het schilderij “Sculpture’ van de Antwerpenaar Luc Tuymans (1958 – ) werd in 2005 in New York verkocht voor een recordprijs van 1.472.000 dollar, omgerekend 1.280.000 euro.

In mei 2013 haalde zijn werk “The Rumour” een recordprijs van 2,1 miljoen euro. Wat voor Belgische normen kan tellen. Het was meteen het duurste schilderij van een levende Belgische kunstenaar.

Mensen houden van kunst.

144.000 kunstliefhebbers bezochten vorig jaar in de BOZAR de tentoonstelling ‘As Sweet as it Gets’ van Michaël Borremans Het was meteen de drukst bezochte expo sinds de oprichting van BOZAR in 2003.

Indien je van plan bent een belangrijk schilderij te kopen, bezoek dan eerst enkele ateliers, galeries, vernissages en kunstbeurzen in binnen- en buitenland. Ga eens naar een veiling en kijk hoe het er aan toe gaat. Het is een materie waar je echt mee bezig moet zijn en durf op lange termijn denken.

Als je een kunstwerk op het oog hebt, ga dan zeker niet over een nacht ijs. Zorg dat je voldoende op de hoogte bent van de kunstenaar en van de prijzen die voor zijn werken gegeven worden. Laat je bijstaan door iemand met een klare kijk op de zaken. Zo koop je wellicht geen kat in een zak.

Er is nog nooit een kunstenaar geweest die schilderde om rijk te worden. Kunst wordt geboren uit het hart, uit de ziel. Kunst wordt niet geboren uit geldgewin.

Kunst is niet gemaakt om te beleggen of om te bewaren in kluizen.

Koop dus enkel een schilderij of een beeldhouwwerk als je het mooi vindt en graag ziet en doe het met geld dat je niet direct nodig hebt. Anders zal je je op termijn bekocht voelen. Het bijkomend voordeel van het kopen van schilderijen of kunstwerken waarvan je houdt, is dat je er ook zelf plezier kan aan beleven door er naar te kijken en ervan te genieten.

Als dan het mooi schilderij dat je kocht een goede investering blijkt, is dat mooi meegenomen.

Want kopen van kunst enkel en alleen als louter financiële belegging is op zijn minst gezegd omstreden en theoretisch. Alleen wie geduld heeft en soms decennia lang wil wachten, kan soms geld verdienen.

Hedendaagse kunst behoort alleszins tot de meer speculatieve beleggingen. Het rendement is onzeker en de prijzen kunnen scherp stijgen of dalen.  Louter vanuit financieel standpunt lijkt het investeren in Belgische schilderkunst dus geen aanrader. Te veel hangt af van de vraag of er iemand openstaat voor de esthetische kwaliteiten van een specifiek schilderij.

De waarde van een kunstwerk wordt immers niet alleen bepaald door de afbeelding of door de naam van de kunstenaar, maar vooral door wat “de gek ervoor geeft”.

Spreuk van de week:

Kunst begint daar, waar nabootsing eindigt.

About author Bekijk alle berichten

blog4herman

3 CommentsGeef een reactie

  • Beste

    Ik vroeg me af, wat met gesigneerde kopieën van bijvoorbeeld Panamarenko waarvan de oplage beperkt is tot laten we zeggen een stuk of dertig? Vormen die een goede belegging?

    Mvg

    • Beste Jasper,

      Bedankt voor je reactie en sorry voor het late antwoord.
      Panamarenko is een van de weinige nog in leven zijnde schilders wiens werken nu al een hoge prijs halen. Panamarenko is volgens mij inderdaad altijd een goed belegging. Zelfs voor zijn Multiples wordt er veel geld gegeven. De Multiples zijn Panama’s specialiteit ! Panamarenko heeft het voordeel dat hij “vroeg” gestopt is met schilderen! Hij heeft niet zo’n groot aantal werken. Bijvoorbeeld in vergelijking met Karel Apple of Pierre Alechinsky.
      De prijzen kunnen na zijn dood verdubbelen !
      Uiteraard is een origineel altijd nog een veel betere investering!
      Alain